گلاب ممتاز چیست؟
گلاب ممتاز چیست
گلاب ممتاز چیست؟ قبل از پاسخ به این سوال بهتر است تاریخچه گلاب و گلابگیری را بدانید. همه میدانیم قطب گلابگیری ایران واقع در شهر کاشان می باشد، از همین رو بسیاری از افراد به دنبال فصل و زمان گلاب گیری کاشان می‌گردند.
در واقع غیر از شهر کاشان که قطب و مرکز گلاب گیری در ایران است، نقاط دیگری هم هست که مراسم گلاب گیری را برگزار میکنند. اما زمان برگزاری این مراسم در فصل بهار و از اردیبهشت ماه آغاز تا اواسط خرداد، ادامه پیدا میکند.
در واقع شرایط جوی بر روی زمان این مراسم تاثیر گذار بوده به طوری که در شهر لاله‌زار کرمان که هوا کمی سردتر است، گل‌ها دیرتر باز می‌شوند و فرایند گلاب گیری به تعویق می‌افتد.
از آنجا که کیفیت گل محمدی چیده شده بر کیفیت گلاب تاثیر گذار است چیدن گل هم در زمان خاصی صورت می‌گیرد. برای حصول نتیجه عالی، گل‌ها را قبل از طلوع خورشید می چینند.
شاید در نگاه اول این موضوع ساده به نظر برسد اما همین امر بر روی عطر و بوی محصولی که به‌دست می‌آید، تأثیر می‌گذارد. نکته دیگر این است که اگر گل‌ها پژمرده باشند، روی محصول تأثیرگذار خواهند بود.
گلاب گیری در ایران
برای اینکه بدانیم گلاب ممتاز چیست باید مهمترین شهرهای گلابگیری در ایران را بشناسیم. اغلب افراد گلاب را با نام کاشان می‌شناسند و بسیاری بر این اعتقاد هستند که کاشان بهترین گلاب ایران را دارد و این مورد را هم باید اضافه کنیم که ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده گلاب جهان است.
اما این نکته را فراموش نکنیم جشنواره‌ها و مراسمی که به‌صورت توریستی و جذب گردشگر هستند، بیشتر در کاشان برگزار میشود. به همین دلیل بیشتر نقاطی که در ادامه نام می‌بریم، در منطقه کاشان میباشند.
در واقع گلاب گیری در کاشان از جاذبه‌ها و جاهای دیدنی کاشان محسوب میشود. مردم هم برای دیدن مراسم از نزدیک، از کیلومترها دورتر به این شهر سفر میکنند.
معروف‌ترین شهرهای گلاب گیری در کاشان
نیاسر کاشان
نیاسر شهری در جنوب غربی کاشان که آن را با آبشار زیبایش می‌شناسند؛ اما در فصل گلابگیری، نیاسر مانند دیگر شهرهای کاشان پر از مسافر میشود. حتی اگر نخواهید مراسم گلاب گیری را در نیاسر ببینید، پیشنهاد میکنیم آبشار زیبایش را از دست ندهید.
قمصر کاشان
قمصر شهر کوچکی در جنوب کاشان که شهرت گلابش جهانی شده و حتی عده‌ای آن را با عنوان شهر گلاب می‌شناسند. موزه گلاب قمصر نیز نخستین و تنها موزه گلاب کشور است. در این موزه، وسایل و اسناد مربوط به گلاب گیری وجود دارد.
جوشقان کاشان
شهر جوشقان یا جوشقان قالی، یکی دیگر از مراکز گلاب گیری اطراف کاشان در استان اصفهان است. حتی گفته شده حجم گل‌ها و باغات این شهر از قمصر هم بیشتر است و کارخانجات وسیعی برای تهیه گلاب در آن وجود دارد.
برزک کاشان
بَرزُک هم از توابع کاشان است و مدت‌هاست که به شهر تبدیل شده است. برزک را با تولید بیش از 60 درصد گل و گلاب، بزرگ‌ترین تولیدکننده گلاب معرفی میکنند. تقریبا میتوان گفت مجموع گل تولیدى برزک ، حدود ۲۸۰۰ تن است و خیلی از خانواده‌ها در این شهر به تولید گل و گلاب اشتغال دارند.
کامو کاشان
این منطقه نزدیک جوشقان میباشد و از تولیدکنندگان گلاب کشور محسوب میشود و از توابع کاشان محسوب میشود. جدای از این شهرها و مناطقی که در کاشان یا در نزدیکی آن هستند و جزوی از توابعش محسوب می‌شوند، شهرها و استان‌های دیگری هم وجود دارند که گلاب گیری در آن‌ها انجام میشود.
با معرفی تمام این شهرها و جزییات آنان، به طور قطع نمی‌توانیم بگوییم که مرکز گلاب گیری کاشان، کدام شهر میباشد، چراکه هر یک از منطقه‌ها و شهرهایی که نام بردیم، ویژگی‌های مخصوص به خودشان را دارند.
انواع گلاب
گلاب ممتاز چیست ؟ گلاب گیری را به دو روش صنعتی و سنتی انجام می‌دهند. فرایندی هم که در هر دو روش طی میکنند، یکسان است.تفاوت‌هایی که وجود دارد، در استفاده از ابزار و ابعاد آن‌هاست.
گلاب گیری سنتی، تمامی مراحل به‌صورت دستی انجام میشود؛ اما در گلاب گیری صنعتی، علاوه بر اینکه ابزار متفاوت هستند، بیشتر اوقات ابعاد بزرگ‌تری دارند و مراحل‌شان هم تماماً ماشینی است.
در این روش ابزارهایی مانند دیگ مسی، پارچ، قرابه، نی و شیشه مورد استفاده قرار می گیرد که همین روش سنتی هم گردشگران را بیشتر جذب میکند.
در روش سنتی، معمولا هر یک کیلو گلبرگ را با یک لیتر آب در دیگی مسی ریخته و دیگ را روی آتش می‌گذارند. بخار متصاعد شده، از لوله‌های استیل و آلومینیومی دیگ می‌گذرند و بعد از خنک شدن به‌وسیله آب سرد به گلاب تبدیل می‌شوند.
و اما وقتی حرف از «انواع گلاب» مطرح می شود، به مقدار گل و تعداد دفعات تقطیر ربط دارد که انواعش عبارت‌اند از:
انواع گلاب
- گلاب دو آتشه: به جای اینکه گل محمدی را با آب مخلوط کنیم، با گلاب ترکیب کرده و سپس فرایند تقطیر را طی میکنیم، نتیجه حاصل، گلاب دو آتیشه است.
- گلاب سه آتشه: این گلاب، حاصل سه‌بار تقطیر است. برای به‌دست آوردن آن، گلاب دو آتشه مرغوب را با گل‌های محمدی ترکیب میکنند. در واقع عنوان سه آتشه، عنوان درستی نیست، اما نسبتاً رایج است. این گلاب برای صادرات، مصارف خاص مثل ماسک‌های صورت و مانند آن استفاده میشود.
- گلاب سنگین: گلاب سنگین یا گلاب ممتاز در واقع نوعی گلاب درجه یک است که از تقطیر بین ۳۰ تا ۳۵ کیلوگرم گل محمدی به همراه ۸۰ لیتر آب به‌دست می‌آید.
- گلاب سبک: برای تهیه این گلاب، از حدود ۱0 تا ۲۰ کیلوگرم گل محمدی در 80 لیتر آب استفاده میشود. به‌دلیل کاهش مقدار گل محمدی، گلاب سبک، قیمت کمتری نسبت به گلاب ممتاز دارد.
- گلاب پس‌آب: اگر با تفاله‌های گل محمدی باقی مانده از سری اول گلاب گیری، مجدداً گلاب را تهیه کنند، گلاب پس‌آب به‌دست می‌آید. این نوع گلاب، عطر و کیفیت کمتری دارد و در کل سبک‌تر است.
- گلاب زیر عطری: اگر مقصود تهیه عطر گل باشد، با مقدار آب کمتری گلاب تهیه میکنند تا عطر بیشتری داشته باشد.
